कोंकणी परिशद ही फक्त संस्था न्हय, तें एक मिशन

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

हातुंतलें कोंकणी भायलें जें, जें आसा तें तें कोंकणी मनशानी कुशीक सारुन फकत कोंकणी आनी कोंकणीच धरुन बसपाचें अशें परिशदेन केन्नाच म्हणूंक ना. सामकें सुरवेक सावन…

अ. भा. कोंकणी परिशदेचें पंचविसावें साहित्य  संमेलन 4- 5 नोव्हेंबराक आयोजीत जाता. अंदुं हें संमेलन पयलेंच फावट मंगळुरच्या विश्व कोंकणी केंद्रांत प्रवेश करता.

आतां मेरेन गोंय, कर्नाटक, महाराष्ट्र, केरळ, दिल्ली प्रदेशांत परिशदेचीं बावीस अधिवेशनां आनी चोवीस साहित्य संमेलनां आयोजीत जाल्यात. अंदुंचें पंचविसावें संमेलन संवसारांतल्या विश्व कोंकणी केंद्रांत जाता, हें अभिमानास्पद निश्चीतच आसा.

अ. भा. कोंकणी परिशद ही संस्था न्हय तर तें एक मिशन. कोंकणी समाजाक एक भास, एक लिपी, एक साहित्य, एक समाज ह्या सुत्रांत एकठांय बांदून दवरपी मिशन. धर्म, जात, प्रदेश, लिपीच्यो वण्टी हुपून एक समविचारी कोंकणी समाजावादी समाज घडोवपाचे अर्थीक, राजकी अपशरणांनी चार दिकांनी फाफसून गेल्ल्यान एकामेकांक अनवळखी जावन गेल्ल्या कोंकणी मनशांक एका माटवांत हाडपाचें मिशन. हय, आमी बाबत कुळां न्हय. किर्तीवंत, जैतिवंत शिरवंताचे आमी दायज. परक्यांचे भितोडेक, परक्यांच्या पोशांत उदक पिवपा इतलें दुबळे न्हय. असो आत्मविस्वांचो आत्मसन्मानाचो धेक घालपी हे मिशन.

8 जुलय 1939 दिसा कारवारांत माधव मंजुनाथ शानभाग हांणी हें मिशन जल्माक घालें. भारत स्वतंत्र जावचे पयलीं आठ वर्सां आनी गोंय स्वतंत्र जावचे पयली 22 वर्सां आदीं ह्या मनशान स्वतंत्र कोंकणीचो गजर घालो.

वनवासी जाल्ले कोंकणी भाशेचें पुनरुजिवन एकमेकांक अनवळखी जाल्ल्या कोंकणी मनशाचें मनोमिलन आनी परिस्थीतीक लागून थळाव्या सांस्कृतीन विरगळून गेल्ल्या कोंकणी मनशाचें अस्मितायेचे जागरण ही चळवळ घेवन कारवारच्या भायर सरिल्ली परिशद गोंय, कर्नाटक, महाराष्ट्र, केरळ आनी दिल्लीची परिक्रमा करुन आयचे घडयेक देश- विदेशांत कोंकणी समाज पातळ्ळा थंय, थंय संचार करपा कडेन पावल्या अशें म्हणल्यार अतिताय जावची ना.

एक भास- कोंकणी भास, एक लिपी- नागरी लिपी, एक साहित्य- कोंकणी साहित्य, एक समाज- कोंकणी समाज हें परिशदेचें उद्दिश्ट. बुनयादी तत्व मिशनाचे अधिश्ठान. हाचे संबंदी जायते मतभेद आसात. चडशे गैरसमज जाल्ले. एकच भास कोंकणी भास, दुसऱ्यो भासो कित्याक नाकात? एकच लिपी नागरी लिपीचशी? बाकिच्या लिपींनी कितें पातक केलां? कोंकणीच साहित्य गरज पावोवंक पावत. हेर साहित्याचो दुस्वास कित्याक म्हणून? आनी एक समाज कोंकणी समाज. हेर समाजाक कोंकण्यांनी पयस करपाचें?

हातुंतलें कोंकणी भायलें जें, जें आसा तें तें कोंकणी मनशानी कुशीक सारुन फकत कोंकणी आनी कोंकणीच धरुन बसपाचें अशें परिशदेन केन्नाच म्हणूंक ना. सामकें सुरवेक सावन परिशद, सगल्या प्रदेशांतल्या  लोकांक, भासांक त्या भाशेंतल्या साहित्याक साहित्याचे लिपीक मान दित आयल्या. अजूनय दिता. परिशदेच्या कार्यावळींनी परिशेदन सगल्या धर्माचे, जातीचें, प्रदेशाचे, लिपीचे भाशांचे प्रतिनिधी सहभागी करुन घेतल्यात. चड चर्चेक आशिल्लो लिपीचोय मुद्दो घेवया, परिशदेक खंयचेच लिपीची नसाय ना. हें फकत सांगपा सारकें, पुरतें न्हय, तर तें परिशदेन आचरणांत हाडलां. नागरी लिपीची पुरस्कर्ती म्हणून परिशदेचेर हेर लिपी पुरस्कर्त्यांनी बहिश्कार घालपाच्या काळांत, परिशदेच्यो निमंत्रण पत्रिका, स्मरणिका हांची लिपी फकत नागरी ना. हेर लिपींचोय थंय समावेश जाला.

परिशदेचो फकत नागरी लिपीचो आग्रो आसा तो मुखेलपणान राजभास संविधानाचें आठवे परिशीश्ट, शिक्षणाचें माध्यम, साहित्य अकादेमी आनी प्रशासन पुरतो, तोय बी अकारण ना.

भास म्हणजे उतरांच्यो विटो व्याकरणाच्या शिमिटान बसोवपा सारकी तांत्रीक क्रिया न्हय. भाशेक भाशेचें एक शास्र आसता. ताका धरुन भाशा उच्चारण आनी लेखन सभावीकरणाक जांवचें लागता. भाशेंतलो शब्द हे निर्जीव खिळे न्हय, व्याकरणाचे हातोडेन ठोकाठोक करपाचें. ते सजीव उच्चारणां वरवीं भायर पडिल्ल्या नादाक जशाक तसो कागदार प्रतिक करपाक जांवक जाय. तें जालें ना तर भाशेच्या उतरांक तांची निजाचो आत्मगूण आपणावंक पावचो ना. आनी ते योग्य  तरेन प्राप्त करुन दिवपाचें काम भाशेची लिपी करता. भेस प्रदेशा प्रमाण बदलूं येता. रुतु प्रमाण सैम बदलता तसो कात बदलुंक मेळना. बळयां कोणेय बदल्ली तरी असभाविक कात सारकी बसयना, सारकें योगदान दिना. लिपीचेंय तेंच म्हणून नागरी लिपी आर्यन कोंकणीक, आर्यन नागरीच. द्रविड कनड्ड वा मल्ल्याळम आनी अभारतीय रोमी उपकरना, हो सरळ शास्त्रीय लिपी सिद्धांत.

पांच राज्यांनी, चार जातींनी, चार लिपयांनी आनी धर्मांनी वाटून गेल्लो कोंकणी समाज कोंकणी मायेच्या एका सुत्रान आतां विश्व कोंकणी केंद्रांत एकठांय येता. परिशदेचे मुळावें उद्दीश्ट सफल जायत आसा. अखिल भारतीय पांवड्यार सगले कडच्या कोंकणी मनशाक फाटलीं चौऱ्यांशी वर्सा नेमान, दर दुसऱ्या वर्सा एकठांय हाडपी, तांचे मदीं विचारीक, भावनीक देवघेव करपी आपलपणाचें नातें घडोवपी, कोंकणी अस्मितायेचो साक्षात्कार घडोवपी समेस्त कोंकणी मनशाचे उदरगतीचो विचार करपाक एक समान व्यासपीठ, माची दिवपी अ. भा. कोंकणी  परिशद ही कोंकणी संस्था. संवसारभरच्या कोंकणी म्हालगड्यांचो आर्शिवाद आनी सहभाग मेळल्ली परिशद ही कोंकणी संस्था. ती निखटी कोंकणी संस्था न्हय. ती म्हणल्यार एक कोंकणी कुटूंब. आयज जागतीकिकरणाचे वारें व्हावूंक लागलां. प्रसार आनी येरादारी माध्यमांचे प्रगतीक लागून संवसार लागीं जालां. कोंकणी समाजाचे बाबतींत हें लागीं जावपाचें काम खूब आदीं म्हणल्यार चौऱ्यांशी वर्सा पयलीं सावन सुरू जालां. पयलींचे कठीण परिस्थितींत कोंकणी समाजाक लागीं करपाचें काम परिशदेन केलां. अजूनय करीत आसा.

परिशदेचे साहित्य संमेलन म्हणजे कोंकणी मनशाचे मनोमिलन. कोंकणी मनशाचें विचारमंथन. कोंकणी मनशाचें आदान प्रदान. कोंकणी मनशांचें अस्मिताय जागरण. हें जागरण परिशद करीत आसा. आयजवेर जीं- जीं जैता कोंकणी भाशेन जोडलीं त्या सगल्या जैतांक प्रेरणा, प्रोत्साहन, फाटबळ आनी मार्गदर्शन परिशदे कडसून मेळ्ळां. कोंकणी साहित्य अकादेमीची मान्यताय जांव, जांव तिका ओपिनयन पोलांत गोंयची अस्मिताय, गोंय वेगळेपण दवरपाचो संघर्ष, आंदोलनां आसूं, जांव तिका गोंयची राजभास म्हणून मेळिल्ली मान्यताय आसूं, गोंयचे स्वतंत्र राजकी अस्तित्व वा आसूं गोंयचें घटक राज्य, आसूं कोंकणीचो भारतीय संविधानाचे आठवे वळेरेंतलो आस्पाव. हे सगलें विशय पयलीं परिशदेचे माचयेर आयल्यात थंयसून प्रेरणा, उर्बा, प्रोत्साहन मार्गदर्शन घेवन गेल्यात. जैतिवंत जाल्यात. कोंकणी चळवळीक संजीवनी दिवपाचो वावर परिशदेन सातत्यान केल्या. हें पंचविसावे संमेलन त्या कार्याचो फुडलो वांटो.

पंचविसाव्या संमेलनाचें खाशेंलपण कितें काय म्हणून कांय जाण विचारतात, कोंकणीजनांचो मिलनोत्सव हेंच खाशेंलपण. एकमेकांक मेळप, उलोवप, एकामेकांक समजून घेवप जाले जाल्यार संमेलनाचे सार्थक जालें अशें समजूं येता.

अश्या मिलनांतल्यान समज गैरसमज पयस जावन एकामेकां मदीं आपलेपण, विस्वास निर्माण जाता. कोडसाण ना जाता. गोडसाण निर्माण जाता. कोंकणी समाज हें एक कुटूंब. आमच्याच घरचें कार्य समजून आमी हें साहीत्य संमेलन जैतिवंत करुया. कोंकणी भाशेचो भोवमान करुंया.

सदानंद काणेकार

9370274489