भांगरभूंय | प्रतिनिधी
तुमी आमी जल्माक येतनाच आमकां वाठारांतल्या जैव विवीधतायेचें दर्शन जाता. आमी ल्हानाचे व्हड ताच्या वांगडाच जाता. आमी खातां, जेवतां, पळयतां त्या सैमानूच आमकां आमचें पोट भरपाच्यो गजाली दिल्यात, हाका आमी करियर म्हणूंक लागले. पूण सैमान दिल्ले पारंपरिक करियर आमी विसरूंक लागले आनी तें इतिहासजमा जावपाक लागलें. कांय करियरांचेर भायल्या लोकांची पकड गेली, हाका लागून नोकरी करप हेंच आमचें ध्येय जावपाक लागलें. आमच्या तरणाट्या कडे शिक्षण जरूर आसा, पूण ताका त्या शिक्षणाचो फाव तो प्रॅक्टिकल अणभव नाशिल्ल्या कारणान नोकरी लेगीत मेळपाक मुश्किल जाता. दूद, तातयां, पाव, पोळयो, भाजी, काळींग, पोपाय, पेरां सारकीं फळां, रान भाज्यो, म्होंवा सारकीं उत्पादनां आमी निश्चित करूं शकतात. मेस्तकाम, गवंडेंपण हे सारकीं कामां भायल्यांच्या हातांत गेल्यांत. तांचें प्रशिक्षण घरातल्यांनूच मेळटालें आनी हें करतना आमी आमचें करियरुय करूं शकताले. खेरीज जैव विवीधतायेक सांबाळू शकताले.
गोव्यात जैव विवीधताय सांबाळून घेवपाक सरकारान मंडळ स्थापन केलें आनी ते वरवीं गांवांगांवांनी जैव विवीधताये विशीं जागृताय घडोवन हाडली. हाचेर काम करपी लोकांचो सत्कारुय घडोवन हाडपाचो वावर केलो, करीत आसा, पूण ह्या जैव विवीधतायेंत लेगीत करियराचे मार्ग आसात, हें लेगीत आमकां कळुंक लागलें. शारांनी हांचें महत्व आमकां वत कडकडीत लागता ना जाल्यार भरपूर पावस पडून उदक धोंपरभर जमूंक लागता, तेन्ना कळटा, पूण गांवगिऱ्या वाठारांनी हांचें महत्व आदीं पासुनच खबर आसता. आतां पावसांत गांवगिऱ्या वाठारानी पावशी घसघशे सुरु जातात आनी ताचो आनंद घेवपाक लोकांची गर्दी जाता. जे कोणी आडावं नजं, पूण थंय जर सुविधा निर्माण केल्यो, सुरक्षेचे नदरेन पावलां उखल्लीं तर तुमी फी म्हूण काय रक्कम घेवं शकतात, अर्थात हें सगळें जैव विवीधतायेक सांबाळपाक जावपाक जाय, हाका लागून थळाव्या पंचायतीक लेगीत विश्वासान घेवपाक जाय. थळाव्या लोकांक हातूंत रोजगार मेळूं शकता. ह्या लोकांक घरगुती पद्दतीचें जेवण पसंत आसूं शकता. ही सेवा तुमी थारावीक मोल लावन करूं शकतात.
ज्या थळांक लोक भेट दितात, ताची म्हायती सगळ्यांक आसता अशें ना. थळाव्यांनी हांचेर अभ्यास करून ती म्हायती भेट दितल्यांक दिवं येता. हे म्हायती वांगडा हेर थळांची लेगीत म्हायती घेवं शकतात आनी तयार करू शकतात. हाचे खातीर तुमकां प्रशिक्षण घेवचें पडटलें. आदल्या तेंपार पारंपरिक करियराचें प्रशिक्षण घरांतूच मेळटालें. हाका लागून नोकरेची व्हडली गरज पड नाशिल्ली. पूण सगळ्यांक ही संद मेळटाली अशें ना. मागीर नव्या पिळग्यांनी शिक्षण घेवपाक सुरवात केली. तातूंतल्यान दोतोर, इंजिनियर जाले. हांचे आकर्शण पारंपरीक वेवसायिकांच्या पिळग्यांकूय पडपाक लागलें. पूण हातूंतल्यान जैवविवीधताये कडेन व्हडलेंशें लक्ष वचना जाले. प्रशिक्षण मेळचें म्हूण बरे गुण घेतिल्ले विद्यार्थी लेगीत आयटीआय केंद्रांनी वचपाक लागल्यात. खेरीज ह्या केंद्रान नवे अभ्यासक्रम लेगीत सुरु केल्यात. गोव्यान कामधेनू सारकी बरी आकर्षक येवजण आसा. तुमी जर गाय घेतले तर 70 ते 80 टक्के सबसिडी म्हळ्यार सरकारी अनुदान मेळटा. गोरवांक खावपाक चारो जाय तो खरेदी करपाक, गोरवां खातीर गोठो करपाक, त्या गोठ्यांत वीज जोडणी घेवपाक, वासरांक जें खाण जाय पडटा…. ह्या सगल्यांक सरकारी अनुदान मेळटा. इतलें आसून दुदाक 2 ते 3 प्रति लिटर खात्रेचो दर थारायला. अशें आसतना लेगीत ह्या वेवसाया कडेन वळपी लोक खूब उणे, हे दुर्दैव. हाका कश्ट आसात, पूण ते जर करपाची आमची तयारी ना तर दिसान् दीस गोंयची बेकारी वाडत रावतली आनी हे वेवसाय करपाक भायले लोक येतले हातूंत मात्तूय दुबाव ना.
हालींच राज्यसभेंत जाप दितना केंद्रीय कामगार मंत्री रामेश्वर तेली हांणी सांगलें की देशांतल्या बेरोजगारांचें प्रमाण 2020-21 त 4.2 % आसा तर गोंयांत हो आंकडो 10.5% आसा. तो पळयत जाल्यार भंय दिसपाचोच, पूण त्याच वांगडा आमी कश्टाचीं कामां करपाक फाटीं रावतात, हें पळोवपाक मेळटा. देखीक भोवतेक मिठायेचीं, लायटीचीं दुकानां राजस्थानी लोकांनी घेतल्यांत. केंस कापपी भोंवतेक युपी, बिहारांतले. तीच गजाल पोदेर, बेकरीची. चडशे बिहारी, कर्नाटकी. फळां, फुलां विकपीय युपी, बिहार, कर्नाटक, गंवडेकाम, टायल्स बसोवपी युपी, बिहार…… आनी आमचे तरणाटे सरकारी नोकरेंतूच वचूंक सोदतात. ताचे कारण तरी कितें? हालींच ह्याच दिसाळ्याच्या एका संपादकीयांत तर अशें म्हणला कीं, ‘सगलेच सरकारी नोकरी हातासपाचो यत्न करतात, ताचें एक कारण म्हळ्यार चड पगार आनी कमी काम.’ हाचे भायर सरकारी नोकरेंत भरपूर सवलती, भरपूर सुटयो, सप्तकांतल्यान फक्त पांच दिसूच काम करपाचें…. हाचो अर्थ आमची कश्ट करपाची तयारी ना, असोच जायना? हालींच बांबोळेच्या श्यामाप्रसाद मुखर्जी स्टेडियमाचेर तीन दिसांचें उद्देगिक प्रदर्शन भरिल्लें. थंय कांय गोंयकारांचे लेगीत स्टाॅल आशिल्ले. फॅशन जावं, नाल्लाचें, भिकणांचें तेल अशें तयार करपी गोंयच्या उत्पादकांचो स्टाॅल आशिल्लो. हो आंकडो वाडपाक जाय. हाचे खातीर लागता ती कुशळटाय आमचे भितर आसपाक जाय.
प्रा रामदास केळकार
9822583275
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
