भांगरभूंय | प्रतिनिधी
(हें पिल मादी आसलें देखून आमी ताचें नांव दवल्लें ‘बबली’. तें आमच्या प्राणी अनाथालयाचें पयलें वांगडी…. आतां मुखार…)
तेन्ना आमचे कडेन एक ‘काळू’ नांवाचो गांवठी सुणो आसलो. तो पुराय वेळ म्हजे वांगडा आसतालो. बबली (माकोड) सामकें ल्हान आसलें. केन्ना तें म्हज्या खांदार बसतालें. केन्ना आमच्या शांताबायच्या पोटरेक धरून घरभर भोंवतालें. हांव केन्ना केन्नाय ताका काळूच्या फाटीर बसयतालों आनी ‘आसूं तें तुज्या फाटीर’ अशें ताका समजायतालों. पयलीं पयलीं ताका तशें बसोवप पसंत नासतालें, पूण मागीर ताका ताची संवय जाली. इतली, की बबली हें ताका ताची जापसालदारकी दिसपाक लागली. आमी भोंवपाक वतना हो काळू बरोबर आसतालो आनी बबली ताच्या फाटीर बशिल्लें आसतालेंच. माकोड हो प्राणी सुशेगाद केन्नाच बसना. बबलीक मदींच झाडार चडपाची, फळां खावपाची इत्सा जाताली. तशें तें काळूच्या फाटीवेल्यान उडकी मारून वतालें. पूण काळूचो विरोध नासतालो. उरफाटें, तें परत येवन ताच्या फाटीर बसता मेरेन तो वाट पळयतालो. आमी चलत चलत मुखार गेलीं तरी तो ताच्या खातीर फाटल्यान रावतालो. तें आयलें की मागीर ताका घेवन धांवत धांवत येवन आमकां धरतालो. लोकांक सुण्याच्या फाटीर बशिल्लें बबली पळोवन मजा दिसताली. हो देखाव लोक थांबून- थांबून पळयत रावताले.
त्या वेळार आमच्या घरांत- तपासणेघरांत मेकळेपणान भोंवपी हें बबली सगळ्यांच्या मोगाचें आशिल्लें. माडिया आदिवासी आमचे कडेन उपचारा खातीर येताले तेन्ना बबली थंयच खेळत आसतालें. ताका पळोवन असो जितो प्राणी बरो, हें माडियांक आपसूक कळपाक लागलें. त्या खातीरच ताणीं व्हड प्राणी माल्ले तरी ल्हान पिलांक ते आमचे कडेन हाडून दिवपाक लागले. माडियांचेर आमी जो उपचार करताले ताचे पयशे आमी तांचे कडेन घेना आसले. ताका लागून आभार मानपाक ते आमकां अशीं पिलां हाडून दिताले. आमी मात तांकां त्या जिवांच्या खातीर कितें ना कितें तरी दिताले.
अशेंच एक फावट कोणें तरी आमकां हरणाचें एक ल्हान पिल हाडून दिलें. सुरवेक तें खूब कांचवेतालें. आवयच्या वेंगेंत ताका जशें सुरक्षीत दिसता तशें ताका हांगां दिसना हें सभावीक आसलें. मागीर आमी मातसो विचार केलो की जल्मतकच पिलाचे दोळे बंद आसतात. फुडले चार- आठ दीस ते तशेच उरतात. मागीर तें आवयक कशें वळखता ? तर आवय तांच्या म्हऱ्यांत गेली की तांकां फाटल्यान शेपटे कडेन चाटता. तो स्पर्श कळटकच हीं पिलां आपलो सैमीक विधी करतात, दूद बी पितात. आमकां हें लक्षांत येतकच आमीय तशेंच करपाक लागले. फाटल्यान शेपटे कडेन खरपिलें की तें पिल आमच्या हातार सगळे विधी करतालें. पूण आमच्या ह्या मांडणेन हो जीव सुशेगाद जालो. दोन- चार दिसांत वास आनी स्पर्श वळखीचो जालो की पिल आपुण जावन दूद पिवपाक लागलें.
आमच्या वाठारांत ‘ देवचानी’ नांवाच्यो चानयो खूब. आमच्या शाळेंतलीं भुरगींय त्यो चानयो मारतालीं. हळूहळू आमी तांकांच प्राण्यांक सांबाळप, खावपाक घालप अशीं कामां दिवपाक लागले. तातूंतल्यान तांकांय प्राण्यांचे प्रेम कळ्ळें आनी तांची शिकार करप बंद जालें.
बांदकाम केल्ल्या पक्क्या घरांत रावपाक लागतकच, एका घरांत हांव आनी मंदा आनी दुसऱ्या घरांत विलास, दादा पांचाळ बीं रावताले. ह्या दोनुय घरांच्या मदीं जी मेकळी सुवात आसली ती दोनुय वाटांनी बंद करून तातूंत आमचे कडेन आशिल्ले प्राणी दवरपाक आमी सुरवात केली. हो जागो योग्य आसलो कारण घराचें जनेल उकतें केलें की तांचेर नदर दवरूंक मेळटाली. ह्या सततच्या सहवासा खातीर हांव, विलास, दादा, बबन पांचाळ, तुकाराम, कवडू, मनोहर येम्पलवार अशे आमी सगळेच त्या प्राण्यांच्या वळखीचे जाले.
पूण कोणाक तरी आमचें हें नातें , हे संबंध बरे दिसले नात. कोणें तरी आमची कागाळ केली. ताका लागून रानखात्या कडल्यान आमकां एक नोटीस आयली. आमी बेकायदो प्राणी पोसल्यात, अशें ताणीं बरयिल्लें. ही नोटीस मेळटकच मगरे नांवाचे रानअधिकारी आमचो प्रकल्प पळोवपाक आयले. सरकारी नेमा प्रमाणें ते पळोवणी करपाक आयिल्ले आसतले. पूण मजा अशी जाली की प्रकल्प पळयतकच ते सामके खुशाल जाले. आमी ज्या पद्दतीन अनाथ प्राण्यांचो सांबाळ करताले तें तांकां खूबच मानवलें. कागाळेचेर कारवाय करपा बदला ते आमच्या प्राणी अनाथालयाच्याच मोगांत पडले. इतले, की तांचे कडेन आशिल्लें वांस्वेलाचें एक दुयेंत पिल ताणीं उपचार करपाक आनी सांबाळपाक आमचे कडेन हाडून दिलें.
(मुखार चलता)
प्रकाशवाटा (मूळ लेखक : डॉ. प्रकाश आमटे)
देविदास गजानन नायक
98505 35051
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
