भांगरभूंय | प्रतिनिधी
(तांचें ब्लडप्रेशर, हिमोग्लोबीन तपासून दवल्लें. ताका लागून दोतोर आयले की तांकां ऑपरेशनाक सुरवात करप सोपें जावचें….. आतां मुखार….)
पयल्या वर्सा चाळीसेक पेशंट आयले. दोतोरांक दिशिल्लें की ह्या कँपाक चडांतचड पांच- स ऑपरेशनां करपाक पडटलीं. प्रत्यक्षांत ते आख्खो दीस कामांत गुल्ल उरले. पूण आमकां जाय आसली ती मजत करपाक मेळ्ळी म्हण तांकां सगळ्यांकच खूब खोस जाली. ह्या कँपा खातीर नागपूरांतल्या तज्ञ दोतोरांचें आनी प्रकल्पाचें नातेंच तयार जालें. ताका लागून दुसऱ्या वर्सा तीस दोतोर आयले. तेन्ना 60 ऑपरेशनां जालीं. तिसऱ्या वर्सा 80, चौथ्या वर्सा 150 अशीं वाडत गेलीं. त्या उपरांत दर वर्सा हो कँप नोव्हेंबर- डिसेंबरांत नेमान जावपाक लागलो. आतां 150- 200 ऑपरेशनां दोन दिसांत जातात. अशे पद्दतीन हजारांनी पेशंटांचेर उपचार जाले आनी ह्या कँपा खातीर 300- 400 दोतोर हेमलकसाच्या प्रकल्पा कडेन जोडून उरले. हे सगळे दोतोर खूब नांवाजते, पूण हांगां येतकच तांणीं सामकें सादेपणान, सोंपेपणान हांगच्या सगळ्या वातावरणा कडेन जुळोवन घेतलें. शारांत हरशीं जे परिस्थितींत केन्नाच करूंक नात अशे परिस्थितींत हांगां ह्या दोतोरांक ऑपरेशनां करचीं पडलीं. शारांत पेशंटाक ॲनिमिया आसत तर हिमोग्लोबीन वाडल्या बगर चड करून ऑपरेशन करनात. हांगां मात तुमी आज उपचार केलेनात तर एकदम फुडल्या वर्सा कँप जातलो, तो मेरेन हो मनीस कशी वाट पळयतलो ? ताका लागून आपले नेम कुशीक दवरुन ह्या दोतोरांनी शस्त्रक्रिया केल्यो.
ऑपरेशना खातीर पेशंटा कडल्यान पयलीं बरोवन मान्यताय घेवपाचो नेम सगळ्यांकच आसा. आमी मात अशी मान्यताय केन्नाच घेतलीना. पेशंटाक कल्पना दिवन सांगताले, की ताच्या जीवाक भिरांत आसा. तरीय तो आमचेर विस्वास दवरता जाल्यार आमीय ताचेर विस्वास दवरूंक जाय, अशें आमकां दिसतालें. हांगचो आदिवासी इतलो भोळो, परिस्थितीन चिड्डल्लो की ताच्या मनांत दोतोराचेर अविस्वास दाखोवपाचो विचारय येना. दोतोराक तो देव मानता. हे दोतोर आपणांक बरें करपाचे यत्न करतात, हाचेर ताची श्रद्दा आसता. मागीर ताच्या कडल्यान आनी मान्यताय कसली घेवप, अशें म्हाका दिसतालें. ताका लागून ही औपचारिकताय हांवें केन्नाच पाळूंकना. शारांतल्यान आयिल्ल्या ह्या दोतोरांनी हाचे खातीर म्हजेर विस्वासय दवल्लो.
उपचाराविणें कोणाचें कांय लुकसाण जांवनये, ह्या खातीर हेमलकसाच्या आमच्या तपासणेघरांत आमी शस्त्रक्रियाय करताले. पूण जेन्ना त्या- त्या विशयांतले तज्ञ दोतोर आपुण जावन आमच्या मजतीक आयले तेन्ना खूबच बरें जालें. कारण अवघड केशींचें ऑपरेशन करतना मनाचेर खूब चेपण आसतालें. मात् फाटलीं वीस-बावीस वर्सां ह्या कँपा खातीर हांगां येवपी नावाजत्या दोतोरां खातीर हें चेपण खूबच उणें जालें.
हो कँप सुरू जावचे पयलीं हांव म्हजो अभ्यास करून अणभवाच्या नेटार शस्त्रक्रिया करतालों. मेडिकल कँप सुरू जाल्या उपरांतय करीत रावलों. कारण कँप जातालो वर्सांतल्यान एकदां. उरिल्लें वर्सभर पेशंट मात् येत रावताले. तांकां दुयेंसांतल्यान मुक्त करप गरजेचें आसतालें. ह्या भागांतली ही अडचण सोडोवपा खातीर हांव जसो शल्यतज्ञ (सर्जन) जालों, तसोच लोकांची गरज म्हुणून म्हाका आनीक जायत्यो भूमिकाय करच्यो पडल्यो. मेकानिक ही अशीच एक मुखेल भूमिका. फकत परिस्थितींतल्यान, गरज म्हुणून हांव हांगां वेगवेगळीं उपकरणां सारकीं करपाक शिकलों. पूण, ताण ल्हव करपाकय हाचो खूब आदार जातालो आनी म्हजो वेळय बरो मजेंत वतालो.
मेकानिक कसो जालों ताची खबर मजेदार आसा. हांगां पावसाळ्यांत इतलो पावस झडटा की हेमलकसाक सगळ्या वटेन उदकाचो रेवाडो पडटा. भामरागडाच्या बाजूक इंद्रावती, पामूल, गौतमी आनी पर्लकोटा ह्या न्हंयांचो संगम जाता. त्यो न्हंयो पावसांत इतल्यो फुगतात की भामरागडाक जोडपी पुल बंद जाता आनी दुसऱ्या वटेन हेमलकसाक झडटल्या घोग्याच्या पावसान बांदिया न्हंय आनी आशीकुशीचे व्हाळ भरून व्हांवपाक लागले की नागेपल्ली वटेन वचपी रस्तोय बंद जाता. इतलो पावस आसुनूय हांगां उदकाचो प्रस्न सुटावो जायना. गिमांत तर उदक सामकें सांबाळून वापरचें पडटा. हुंवाराच्या भंयान आमची वसणूक आमी न्हंये कडच्यान थोडी पयसच केल्ली. सुरवेक व्हाळा कुशीक एक फोंड खणिल्लो, तातूंतलें उदक पिवपाक वापरताले; नातर न्हंयचेर वचून हाडटाले. फुडें बांयच्या खातीर पांच-धा फूट खोल खणलें पूण उदक लागलेंना. न्हंयचेर सावन उदक हाडपाक खूब वेळ लागतालो. त्या खातीर कितेंतरी करप गरजेचें आसलें.
(मुखार चलता)
प्रकाशवाटा (मूळ लेखक : डॉ. प्रकाश आमटे)
देविदास गजानन नायक
98505 35051
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.