‘एल्टन Vs बाबू’ हय, ‘एसटी Vs धनगर’ न्हय !

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

ते अधिसुचोवणे उपरांत आतां गोंयच्या धनगर समाजाक एसटी स्टेट्स मेळपाक आनीक सोंपें जावपाचें आसा. मात हेअधिसुचोवणे उपरांत धनगर समाज आनी एसटी समाजाच्या कांय लोकां मदीं आतां ह्या विशया वयल्यान वाद जावपाक लागल्यात.

फाटले कांय दीस धनगर समाजाक एसटी दर्जो मेळचो काय ना ते विशीं एक वाद तयार जावपाक लागला. वाद तयार जावपाक कारणूय तशेंच आसा. समाजकल्याण खात्यांत धनगर समाजाक ‘गवळी धनगर’ म्हूण अधिसुचीत केल्ल्याची अधिसुचोवणी काडिल्ली. ते अधिसुचोवणे उपरात आतां गोंयच्या धनगर समाजाक एसटी स्टेट्स मेळपाक आनीक सोंपें जावपाचें आसा. मात हे अधिसुचोवणे उपरांत धनगर समाज आनी एसटी समाजाच्या कांय लोकां मदीं आतां ह्या विशया वयल्यान वाद जावपाक लागल्यात. केपेंच्या कांय एसटी भावांनी जाल्यार सरळ पत्रकार परिशद घेवन धनगर समाजाक एसटी स्टेट्स दिवपाक तांचो खर विरोध आशिल्ल्याचें जाहीर केलें. एसटी भावांनी अशें कित्याक केलें काय? तांकां कोणें अशें करपाक सांगलें? काय तांणीच आपूण जावन केलें?  हे सगले वेगळे विशय जावन आसात. तांणी घेतिल्ल्या निर्णयाक सगल्या एसटी भावांचो तेंको ना हें दुसऱ्यां एकल्या एसटी भावान मान्य केलां. दुसरे वाटेन धनगर समाजान मात आजून तांचेर कसलेच आरोप केल्ले नजरेक दिश्टी पडनात. मात हे सगले जावपा फाटल्यान मूळ कारण कितें तें म्हत्वाचें.

कांय दीस फाटीं एके कार्यावळींत उलयतना केपेचे आमदार एल्टन डिकोस्टान एक म्हण सांगिल्ली. म्हण तशी नवी न्हय. मात वादाक तेंच खरें कारण थारलें. ‘मेंढ्यां मदीं आतां कोलो घुसपाक सोदता, एसटी भावांनी सादूर रावचें. आपल्याक कितें मेळटा ताचो आनी कोणाक फायदो घेवपाक दिवचो न्हय.’ एल्टन हें उलोवन गेलो. मात हें उलोवपा फाटल्यान एल्टनाक लोकांक कितें सांगचें आसलें काय हें म्हत्वाचें. एल्टनाचें चुकलें अशें म्हणपाक जावचें ना, कारण ती म्हण. मात एल्टनान जर तें खंयच्याय समाजाक म्हणलें आसत जाल्यार ताचें समर्थन कोणूच करपाक शकना. पूण तेंच जर एल्टनान आपल्या राजकी विरोधकाक म्हणिल्लें आसात आनी तेंच कोणें तरी आपल्या राजकी सुवार्थाक लागून समाजाचेर ओडून घेतलां आसत जाल्यार हीं मुर्खपणा न्हय जाल्यार आनीक किते म्हणपाचें? एल्टनान कोणाचेंच नांव घेतिल्लें ना. मात धनगर समाजाक हें इतलें कित्याक लागलें आसत काय? काय लागलां आनीक कोणाक आनी समाजाक फुडें काडून वाद तयार जाला हाचोय विचार करचो पडटलो. प्रत्येकाक आपलें मत मांडपाचो अधिकार आसा. मात खंयच्या समाजांतल्या शिकिल्ल्या लोकांनी आपलीं मतां मांडटना विचार करप खूब म्हत्वाचें थारता. नाजाल्यार पुराय समाजाचेर ताचे परिणाम जावपाक लागतात.

धनगर समाज हो बोकडे पाळून वयर सरलो, बोकडे हीच धनगर समाजाची खरी वळख आज गोंयभर आसा. आनी ताचो अभिमानूय प्रत्येकाक आसप तितलेच म्हत्वाचें. जर धनगर समाजाक कोण तरी तांचे आशिल्ले वळखीन उलो मारलो जायत आसात जाल्यार वायट मानून घेवपा सारकें कितें आसा? आज धनगर समाज खंयच फाटीं ना, हें प्रत्येक पांवड्यार तांणी सिद्ध केलां. जेन्ना समाजांतल्या लोकांक खरी गरज आसता तेन्ना पावलो जाल्यार तें व्हडलें. आयज पुराय समाज बाबू फाटल्यान उबो रावला, बाबून ह्या समाजा फाटल्यान कितलो सो रावला कांय? रावूंक ना अशें म्हणपाक जावचें ना. कारण तसो तेंको बाबून समाजाक दिला. पूण, गोंयभरचो सगलो धनगर समाज ताच्या फाटल्यान रावला. ताच्या खातीर बाबून आपूण समाजाचेर उपकार केले अशे म्हणचें न्हय. समाजानूय बाबूचेर तितलेच उपकार केल्यात आनी ताकाच लागून बाबू उपमुख्यमंत्री पदा मेरेन पावलो हें ताका मान्य करचें पडटलें. समाजाच्या प्रत्येक मनशान एकामेकाक आदार करप आसताच तशें केल्यार कोण कोणाचेर उपकार करता अशें जायना. कारण आमी सगले समाजा मदीं रावपी. केन्ना कोणाचो आदार कोणाक पडत सांगपाक येना.

एसटी आनी धनगर समाजा मदीं सुरू जाल्लो वाद हो जर बाबूच्या राजकी स्वार्थाक लागून आसत वा आपणें धनगर समाजाक एसटी मेळोवन दिला अशें दाखोवन दिवपाक लागून आसत जाल्यार ही व्हडली चूक अशेंच म्हणचें पडटलें. एल्टन उलयलो ताचें कोण समर्थन करपाक वचना पूण ते बाबूक इतलें कित्याक लागप आनी समाजान इतले आक्रमाक कित्याक जावप हाचो विचार करप म्हत्वाचें थारतलें. हातूंत जर कोणाचो सुवार्थ आसत जाल्यार समाजाचो वापर जावपाक लागला अशें दिसून येवपाक लागलां. ते मागीर धनगर समाज जावं वा एसटी समाज. खंयच्याय राजकारण्यान स्वताच्या सुवार्था खातीर समाजाचो वापर करून घेवप सारकें आसपाक शकता काय अशे प्रस्न आतां पडपाक लागल्यात. 

इतलीं वर्सां झगडून आश्वासनां घेवन आनी सगलें सोसून आतां खंय तरी कश्टाचीं फळां दिसपाक लागल्यांत तींय आनी कोणाक खावपाक धनगर समाजान संद दिवची न्हय आनी एल्टनाकूय अशेंच म्हणपाचें आशिल्लें अशें धनगर समाजान कित्याक मानून घेतलें ना ताचें उत्तर आतां सगल्यांकूच मेळ्ळां आसतलें. कोणें काणाक तेंको दिवप, कोणाच्या फाटल्यान रावप हो जाचो ताचो प्रस्न. मात ताचे वायट परिणाम समाजाचेर जावचे न्ही हाची जतनाय घेवप हे प्रत्येकाचें काम जावन आसा. गावडा, कुणबी, आनी वेळीप आनी धनगर ह्या समाजांनी एसटीक लागून केल्ली आंदोलनां आजून कोणूच विसरिल्लो ना. आंदोलनाक कोणें जीव वगडायलो जाल्यार कोण मोठे राजकारणी जाले. प्रत्येकाचें ध्येय वेगळें आसता. त्या फाटल्यान कश्ट आसता. ताच्या आड आज कोण उलोवपाक पळयना आनी उलोवचेय ना. उलोवपाची गरजूय ना, मात जर कोण तरी येवन उलोवपाक लायता आसत जाल्यार कोणाक उलोवपाची तांक ना अशे केन्नाच जावपाचें ना. 

धनगर समाजाक एसटी दर्जो दिवचो न्ही म्हूण आताचे एसटी समाज मागता खरें, मात ते तांणी सांगून जायना. आनी तांकां जाय तशेंय जावपाचेंय ना. ताच्या खातीर सरकार आसा आनी सरकारी यंत्रणा आसात आनी कायदो आसा. धनगर समाजाक एसटी कित्याक मेळची हें धनगर समाजाक सिद्ध करचें पडटलें आनी तें करपाक समाज आसा. आपल्या आमदारा आड कोण तरी उलयता म्हूण आपणाक राग येवप समजू येता. मात राग आयलो म्हूण आपल्याक जाय तशें जातलें अशें ना. सुवार्थाचें राजकारण आतां समाजा मदीं फूट घालपाक लागलां. एल्टन एक म्हण सांगून गेलो खरो, पूण आतां समाज पिसो जावन तसो वागपाक लागल्यार एल्टनाचीं उतरां खरीं जावपाचीं. मागीर समाजाचो आशिल्लो अभिमान काय कामाचो ना हें दरेकल्यान  लक्षांत घेवपाक जाय.

ज्ञानेश्वर वरक

94035 41232