उत्तर-पश्चीम आफ्रिका

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

त्तर-पश्चीम आफ्रिका ह्या भागांत चार देशांचो आनी पश्चिमी सहारा ह्या वादग्रस्त वाठाराचो आसपाव जाता. अल्जेरिया, लिबिया आनी ट्युनिशिया ह्या देशांनी तेल आनी सैमीक वायूचो भरपूर सांठो आसा आनी ताचेरूच ह्या देशांची अर्थवेवस्था आदारिल्ली आसा. उत्तर-पश्चीम आफ्रिका वाठारांतल्या देशांनी रेंवट भाग खूब आसा. तशेंच पर्यटनाचे नदरेन विकसीत देश आसात. हांगासरले बाजार आनी दायज सुवाती तितल्योच लोकप्रिय आसात.
मोरोक्को – मोरोक्को देश पर्यटनाचे नदरेन विकसीत असो देश. तशेंच रसायन, सारें हांचे खातीर लागपी फॉस्फेट तयार करपी हो देश. एक शेती प्रधान देश म्हणून ताची वळख आसा. एटलस दोंगरा वटेनच्या सुपीक देंगणांनी शेतकार द्राक्षां, खाजूर, ओलिव आनी हेर फळां रोयतात. मोरोक्को ‘सूक’ वा बाजार संवसारभर खूब फामाद आसा. कारागिरांनी हातान तयार केल्लें सामान ह्या बाजारांत विकतात. मातयेचीं आयदनां, जोतीं, लोखंडांचें सामान ह्या बाजारांत मेळटात.
दर्या – दर वर्सा, ट्युनिशिया आनी मोरोक्को ह्या देशांनी हजारांनी पर्यटक भेट दितात. गरम हवामान आनी नितळ दर्यावेळो पर्यटकांक आकर्शीत करता. 2020 वर्सा सावन, कोवीड महामारी आनी युक्रेन-रशिया झुजाचो ह्या वाठारांचेर बरोच परिणाम जाल्लो. आतां ल्हव ल्हव परिस्थिती जाग्यार येता.
अरब प्रभाव – 7व्या आनी 11व्या शेंकड्यांत अरबांची राजवट आशिल्ल्यान तांचो आफ्रिकी संस्कृतायेचेर प्रभाव जाल्लो दिसता. इस्लाम धर्म, वास्तुशिल्प, भास हे नदरेंतल्यानय उत्तर-पश्चीम आफ्रिकेचेर परिणाम जाला. आयज ह्या वाठारांत, अरेबीक ही मुख्य भास जाल्या आनी चडशे लोक मुस्लीम धर्मीय आसात.
बहबर – उत्तर पश्चीम आफ्रिकेंत बहबर हे मूळ निवासी. आतां ते एटलस दोंगरांनी वा रेंवटांत रावतात. ह्या वाठारांत अरब पावले तेन्ना चडशा बहबरांनी इस्लाम धर्म आपणायलो पूण भास आनी जगपाची स्थिती आदलीच दवरली. 2001 वर्सा, अल्जेरियान बहबर (टमझायट) भाशेक राजभाशेचो दर्जो दिलो.
खाजूर – अल्जेरिया आनी ट्युनिशिया ह्या देशांनी खाजूर हें म्हत्वाचें पीक. रेंवटांतल्या ओलसार वाठारांत खाजूराचीं झाडां जातात. खाजूरांतल्यो बियो भाजून, त्यो वांटून घेतात. ताचो वापर पारंपरीक खाजूर कॉफी करपाक करतात.
प्राचीन अवशेश – फोनिशियन, रोमन आनी ग्रीक हांणी प्राचीन काळांत आपल्या वावरांतल्यान आफ्रिकेंत छाप दवरल्या. ह्या प्राचीन अवशेशांक पळोवंक कितलेशेच पर्यटक उत्तर-पश्चीम आफ्रिकेक भेट दितात. ट्युनिशियांतल्या काथज वाठारांतले प्राचीन अवशेश बरेच फामाद आसात. क्रिस्ता पयलीं सुमार 146 शेंकड्यांतले हे अवशेश आसात. युनॅस्कोन ताका दायज सुवात म्हणून घोशीत केल्या.
सहारा डॅजर्ट – आफ्रिकेंतलो सुमार एक-तृतियांश भाग सहारा डॅजर्ट वा सहारा रेंवट प्रांतांत येता. ह्या वाठारांत, दिसाची भरपूर गरमी आसता आनी रातची भरपूर शीं पडटा. ताका लागून, ह्या रेंवट वाठारांत मनशाक जगप कठीण जाता. ट्वारॅग हे एका वाठारांतल्यान दुसर्‍या वाठारांत हेडपी लोक, रेंवट वाठारांत रावतात. रेंवटांत प्रवास करपाक ते उंटांचो वापर करतात.
लिबियाचो तेल सांठो – 1959 वर्सा तेल आनी सैमीक वायूचो सोद लागिल्ल्याक सावन, लिबियाक अर्थीक नदरेक बरोच फायदो जालो. 2010 वर्सा मेरेन, लिबिया देशान तेल
आनी गॅसाची मोट्या प्रमाणांत निर्यात केली.
पूण 2015 वर्सा सावन, राजकी अराजकता, नागरी झूज आनी तेलाचें कमी जाल्लें मोल हाका लागून लिबियाच्या लोकांक बरेच त्रास सोंसचे पडले.