आनीक एक जैत कोंकणीचें

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

कोंकणी आनी कोंकणी भाशकां खातीर बुधवार 11 मे हो दीस यादीन उरपा सारको. अभिमान दिसपा सारको. शुन्यांतल्यान वयर सरिल्ले कोंकणी भाशेच्या शिरपेचांत आनीक एक मानाचो तुरो लागला. गुगल कंपनीन आपले ‘गुगल ट्रान्स्लेट’ सेवेंत कोंकणीक आसपावन घेतल्या. आतां कोंकणीचो संवसारांतल्या 132 भाशांनी अणकार करपाक मेळटलो. त्याच बाराबर 132 भाशांचो कोंकणीत अणकार जातलो. अणकार ज्युस्ताक ज्युस्त जावचो हाचेर सद्या काम चालू आसा. कांय म्हयन्यां भीतर सगलें जाग्यार पडटलें, अशें कंपनीचे सीईओ सुंदर पिचाय हांणी म्हणलां. कोंकणी वांगडाच आसामी, भोजपुरी, डोग्री, मैथिली, मणीपुरी, मिझो आनी आमच्या भाशांची आवय संस्कृत अशा 24 भाशांक हे ‘अणकार वळेरीं’त गुगलान स्थान दिलां. भारत, आफ्रिका आनी हेर देशांच्या सुमार 30 कोटी लोकांक आतां आपापल्या आवयभाशांनी अणकार करप सोंपें जातलें. मात, हो अणकार अजून मुळावे अवस्थेंत आसा. ज्युस्ताक ज्युस्त अणकार जावचो ना, पूण परकी भाशा आपले आवयभाशेंत समजून घेवपाक सोंपें पडटलें. कोंकणीची दीर्घ काळाची मागणी आतां पुराय जाल्या. हे इतिहासीक कामगिरी खातीर गुगल कंपनीक परबीं फावता.
‘गुगल ट्रान्स्लेट’ सुरू जालो एप्रील 2006 त. सुरवेक मजकूर इंग्लिशींत टायप करून ते-ते भाशेंत, लिपींत अणकार जातालो. म्हणल्यार हिंदी मजकूर रोमींत टायप वा पेस्ट करपाचो मागीर ताचो जाय ते भाशेंत अणकार जाय. जानेवारी 2014 त गुगलान वर्ड लेन्स सेवा ताब्यांत घेवन अनुवादांत सुदारणा केली. नोव्हेंबर 2016 त वाक्प्रचार अणकारीत जावपाक लागले. संगणक, इंटरनेटाचो प्रसार जालो तसो ही सेवा वापरप्यांचो आंकडोय वाडलो. 2018 उपरांत सादारण 100 अब्ज उतरां दिसाक अणकारीत जावपाक लागलीं. 2017 त खुद्द न्यायालयान ‘गुगल ट्रान्स्लेट’ चो वापर केला. ही सेवा साबार तरांचो मजकूर, भाशणां, चित्रांतलो मजकूर अणकारित करता. वेबपेजीचो पसून अनुवाद जाता. डाॅक्युमेंट अणकार करता. मोबायल फोनाचेर गुगल कीबोर्डांचो मायक आॅन करून उलयत रावल्यार तें आपशीच टायप जाता. टप्याटप्यान ह्यो सगल्यो सुविधा कोंकणी आनी हेर 24 भाशांक मेळटल्यो. पानाचो फोटो काडल्यार ताचे वयलो मजकूर टायप करून दिवपाची सुविधाय गुगल ड्रायव्हांत आसा. ‘गुगल ट्रान्स्लेट’ आनी भाशेचो वापर जाता त्या अॅप, साॅफ्टवॅरांचेर आतां आमची कोंकणी मिरयतली.
सादारण 2010 सावन गुगल सेवांचेर कोंकणीचो आसपाव जावचो, हे खातीर कोंकणी संस्था, भाशासेवक यत्न करताले. मात लोकांचो आंकडो उणो, मार्केट ना अशा साबार अडचणीं सांगून हें काम मुखार धुकलताले. आतां मात हें काम जालां. आतां तें आनीक सुदारपाक फाटपुरवण करची पडटली. इंग्लीश वा हेर भाशेचें सादारण गिन्यान आशिल्ल्यां खातीर ही अनुवाद सेवा आसा. जांकां इंग्लीश कळटा, पूण कोंकणी अणकार करतना घुस्पागोंदळ जाता, तांकां वाक्याचो अर्थ समजुपाक ‘गुगल ट्रान्स्लेट’ सेवा मजत करतली. हे वटेन कोंकणी पुस्तक घालें आनी तेवटेन इंग्लीश अणकार भायर, अशें जावचें ना. मजकूर अनुवादीत जातलो, पूण गुगल वापरप्याक तो सुदरावचो, उजरावचो पडटलो. अचूक अणकार मेळचो ना. तरीय हे सेवेक लागून अणकार करप्यांक बरीच थाकाय मेळटली. पत्रकार, विद्यार्थी, सायनबोर्ड करप्यांकूय.
हो जमानो ईमेल, ड्रायव्ह, कंपोजिंग, अपलोडिंग, मोबायल फोन, सोशल मिडिया, पेटीएम, अॅमेझाॅन…. थोडक्यांत आॅनलायन रावपाचो. म्हाका हें जमना, तें कळना, कित्याक करपाचें? आमकां कितें जादा पगार मेळटा? हे सरकारी मानसिकतायेचो मनीस ह्या काळांत तिगचो ना. संगणकाचेर मजकूर टायप करपाक श्रीलीपी पत्रिका, लिबर्टी, मायक्रोसाॅफ्ट वर्ड, गुगल ड्रायव्ह अशीं साबार साॅफ्टवॅरां आसात. एखादो आडवाद सोडल्यार सगल्यांचेर 100 वयर भाशांचे शब्दकोश आसात. कोंकणी शब्दकोश टायप जाल्यात. ते मायक्रोसाॅफ्ट वा हेरांक मेळत जाल्यार वयल्या साॅफ्टवॅरांत टायप केल्लो मजकूर आमकां स्वताच तपासपाक मेळटलो. हळुहळू मुखार पावलां उडोवया आनी विज्ञान, तंत्रज्ञानाच्या शिरंतरांनी कोंकणी पावोवया. कोंकणी ‘गुगल ट्रान्स्लेट’ चेर पावप हो कोंकणी भाशा उदरगतीचो एक वाटचिरो. अशे खूब वाटचिरे अजून उबे करपाचे आसात. हुपपाचे आसात.