भांगरभूंय | प्रतिनिधी
कवी भरत नायक हांचो ‘मना मना’ हो पयलो कवितांचो झेलो शणै प्रकाशनाचे वतीन 1982 ह्या वर्सा उजवाडायिल्लो. भरत नायक हो कोंकणी नाट्य चळवळींतलो बुन्यादी वावरांतलो एक म्हालगडो चिरो. आयज मेरेन ताच्या व्यक्तिमत्वाक सृजनशील साहित्यीक आनी नाट्य कलाकार अश्या गुणांनी तेज आयलां. ताणें कितलेशेंच पुरस्कार जोडले, तरीय ताचो लख्ख फुडार पारखुवपाक कोणा ज्योतिशाची गरज ना, असो आपलो अभिप्राय नाट्य कलाकार पुंडलीक नायक दितात. कवी म्हणटा-
मोन्याक उतरां
कुड्याक विश्व
तशें मना, तूं म्हाका…
ज्या मनशाक मन आसा. तो मनीस. निमाणे खंयच्याय तत्वगिन्यानाचें मेज माप करपी मनिसूच आसता. कितशींच वर्सां उलगलीं तरीय अजूनय मना मनशांच्या मनाचो थाव घेवंक शकले नात. देखून मनशाचें मन हें अजून गूढच आसा. दिसान दीस, खिणा- कणकणी तें कुवाडीं घालींत आसता. देखून आयज भरत नायका सारको कवी अंतर्मनांचो सोद घेवपाक मुखार सरता.
म्हजें मन
शिरगांवच्या जात्रेतल्या होमखणाच्या इंगळ्यांची
चित्रकलेक आदार रंगांचो जाल्यार शिल्पकलेक फातराचो. उतरांक मात खाशेलो असो अर्थ आसता. तिका आकार नासता आनी घाटूय नासता, तशेंच जिवूय नासता. असल्या निर्जीव उतरां प्राण फुकून कवीक संवेदनां जागोवच्यो आसता. देखून काव्याक सदांच श्रेश्ठ कला मानल्या अशें कवी पांडुरंग भांगी म्हणटात. कवी म्हणटा-
केनाय म्हज्या मना दोळ्यांत कुसळ पडटा,
आनी
हिमालय लेगीत विरगळटा…
मनां सारके थिल्लार आनीक कोणूच ना. केन्ना तें तरेकवार विकल्प तयार करता. दुस्वासान फुस्कारता. येसान सुखावता. अपेसान निरशेंता. तरीय निर्धारान चलत वता. देख-
मना तुका
ना मास ना हाड
ना रगत ना कुड
तरी तुजें अस्तित्व
एक सत, एक गूढ…
केन्ना केन्ना जशें मनाक उलोवंक येना. तेन्ना आपल्या मनांतलो कल्लोळ सांगूंक कळना. कुड्यांक संवसार पारखूक कळना. तेच वरी आपलेंय मन कोणेंय पारखुवंचें अशें ताका दिसप सहाजीक आसा.
काळ्या कुपांचें घांटार घांट,
म्हज्या मनां आड झगझगायलें, कांठान कांठ..
मन हें अर्थांग दर्या. तांचो अजून मेरेन थांग लागना.
देखून ते मनाकूच विचारता!
दोळ्यांत म्हज्या नदर कुडीत आत्मो खंय! रे मनां.
सांग म्हाका, तुजो आस्पाव खंय.
तुकाच लागून उरता हांव.
संवसारांत घुस्पून अशें तें मनाक शिटकायता.
भरत बाबाचे कवितेंत रंग आसात. घाट आसा तसोच भावनांचो उमाळोय आसा.
मन रंगीत पिशोल कर, मेळत ताजेर, ओडित चल…
रातच्या काळखांत मनां म्हजीं संप करतात.
व्हडा व्हडा नारे दिवन, मोर्चे काडटात,
घेराव घालतात, बंड करतात,
फातर मारतात, उजो घालतात,
उजवाडाच्या येरादारींत दंग जातात!
मन, कूड आनी जीव हांच्या मदलो भायलो- भितरलो खेळ म्हळ्यार जीण.
जिवाच्या आरुड जावन मन कुडक घट्ट वेंगावन घोडेस्वार जाता. मुळांत वस्तू एकूच आसा. ताकाच लागून खात्रेन आत्म्यांक आत्म वस्तू म्हळां. देखून कवी म्हणटा-
एक मन म्हजें दोन व्हडी,
दोनूय चल्ली पलतडी!
आत्म चैतन्याचो साक्षात्कार जावप, हेच मानवी जिणेंचे ध्येय आसूंक जाय. ह्या ध्येया पासत मनीस केन्ना- केन्ना प्रयत्न करता खरो. पूण तो हेर प्रपंचात आनी शरीर भोगांत आडखळटा. तेन्ना भरत म्हणटा-
मनाची कूड रिती करपाक सगल्यो मुर्त्यो,
फोडून मोडून भायर उडयल्यो
तरीय वण्टीर उल्योच एकेकांच्यो खुणो!
मनशाक जीण ही सैमान दिल्या. पूण मन हें फकत एक कल्पना आसा. कूड ही जरीय पंच महाभूतांनी जल्मल्या तरीय, कवी भरत अशी जाप दिता.
मना मना. दोंगर नाका
फोंड जा, पावस पडचो आसा!
जशें परी दर्यांतल्या उदकांत नुस्तें पेंवता. ताकाच खबर नासता. उदका बगर ताची जीण व्यर्थ आसता म्हूण. तरीय उदकाच्या उस्वासान तें जियेंता. मनीस रमला सुखांत, ताका अजून आपल्या मनाची वळख घडची आसा.
मना मना चल सोडून
येवं नाका परतून उरतां हांव
संवसारांत घुस्पून…
मुळांत, मना मना म्हळ्यार आत्म चैतन्याचो साक्षात्कार.
विशाल सिनाय खांडेपारकार
8080622370
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
