भांगरभूंय | प्रतिनिधी
दनपारच्य वेळार सदांच जेवल्या उपरांत आज्याक तंबाकू खावपाची वायट संवंय आशिल्ली. पूण तें ताच्या नातवाक म्हणल्यार तेजसाक मात्तूय आवडनाशिल्लें. फाटल्या कांय दिसांनी तीन चार वेळा ताणें आज्याक तंबाकू खातना पळयल्लो आनी ताका बरोच तापोवनूय काडिल्लो. पूण संवये प्रमाण आज्याचें तंबाकू खाल्या बगर जायनाशिल्लें. ताची ती वायट संवंय सुटून सुटनाशिल्ली. जायते फावट आज्यान आयज सावन हांव तंबाकू सोडटा अशें नातवाक वचन दिवनूय आजो तें वचन पाळूंक शकलो ना.
असोच एक दीस, सदचे भशेन दनपारच्या जेवणा उपरांत आजो सालांत आपल्या हाताच्या तळटार तंबाकू घेवन मळीत बशिल्लो. तंबाकू मळटा मळटा ताची नदर हांगां थंय घुंवताली. अचकीत ताका भायल्यान कोण तरी भितर येता अशें जाणवलें. ताणें बेगीबेगीन आपले दोनूय हात आपल्या फाटल्यान लिपयले आनी सिनेमांतलीं पदां गुणगुणपाक लागलो. इतल्या म्हणसर तेजस आपले फाटीर स्कुलाचो बोटवो घेवन घरांत भितर सरलो. भितर सरतनाच ताणें आज्याक पळयलो. आजो आपले दोनूय हात फाटल्यान घेवन पदां सो म्हणटा आनी मात्सो घुस्पल्या वरीय दिसता. हां आजो जरूर तंबाकू मळटालो आसतलो असो दुबाव ताका आयलो.
” आं केलें सुरू… कितले खेप सांगलें आज्या तुका तो तंबाकू खावनाका म्हणून.” आपलें फाटी वयलो बोटवो मेजार दवरून तेजसान दुबावान फार सोडलो. फार जुस्त कांसाक लागिल्लो. आजो अजापलो, हाका आनी कशें कळ्ळें काय म्हणून चितूंक पडलो.
” कोण खाता रे तंबाकू पुता..?” अशें म्हणून, आपलें हात फाफडीत आजो उटलो.
“आं म्हणचें आपूण कित्यानूच ना! आज्या खरें सांग तूं, तंबाकू मळटालो न्हय?” तेजसान परत विचारलें.
” तंबाकू आनी हांव, ना रे.. हांव केन्ना तंबाकू मळटालो? हांव न्हय तो.”
” तूं न्हय तो आज्या? कोण तर तो, जेन्ना हांव स्कुलांतल्यान घरांत भितर सरलों तेन्ना ताळटार तंबाकू घेवन कोण तरी हांगां बसून मळटालो.” तेजसान नाट्य भाशेंत आज्याक घुसपावपाचो यत्न केलो आनी आजो घुसपलो.
” तें सोड, तूं म्हाका सांग तुजें शिकप कशें चल्लां…?” आज्यान विशय बदलपाचो यत्न केलो.
” म्हज्या शिक्षणाचें सोड आज्या, पयलीं तूं म्हाका तुजे हात धाकय पळोवया.”
” म्हज्या हातांक कितें जालां…? हें पळय म्हजे हात!”आज्यान वेळ घेनासतना आपले हात दाखयले आनी रोखडेच परत फाटीं घेतले. तेजसाक ताच्या हाताक लागिल्लो चुनो दिसलो. ताणें रोखडेंच आज्याक विचारलें.
” आज्या तुज्या धाव्या हाताच्या तळटार धवेंशें कितें लागलां?”
” धवें शें…?” ताणें अपले हात पळयले आनी ” हां हो रे, चुनो तो!!” अशें यादीभायर खरे सांगून सोडलें.
” चुनो!! चुनो कसो आयलो आज्या तुज्या हातार? खुरीस पितारूक गेल्लो कितें तूं…? काय चुन्याची मेती काडला हातार?” नातवान आज्याक बरोच तापोवन काडलो.
“आयज परतून सापडलों दिस्ता…! हां आतां याद आयली, सकाळीं म्हज्या हातार कावडो हांग… ” आजो आपली उतरां उलोवन सोंपोवचे पयलीच तेजस ताचेर परत चाळवलो.
” कांयच सांगनाका आनीक आज्या! फट उलोवपाक लज दिसना, तुमीच व्हडली शिकयतात न्हय भुरग्यांक, फट केन्ना उलोवचें न्हय म्हणून आनी आतां तूंच फट उलयता…? तें तंबाकू सारकिलें वीख खाता आनी आपणें खावंकूच ना म्हणून फट उलयता!” पुतान आज्याक बरोच तापोवन काडलो. आजो कांय वेळ ओगी रावलो.
” हय पुता, चुकलें म्हजें. हांव तुजे कडेन फट उलयलो. पूण आयज हांवें तंबाकू खावंक ना हां…”
” हय आज्या आयज तुवें खावंक ना खरें, पूण हांव वेळार येवंक नाशिल्लो जाल्यार खातलोच आशिल्लो न्हय?”
” हय खातलोच आशिल्लो हांव तंबाकू…! पूण केन्ना केन्ना खाल्लो जाल्यार कितें जाता तर?”
” कितें जाता…? आज्या तुका खबर आसा तंबाकू खावप हें कितलें घातक तें? तंबाकू खावन मनशाक केन्सर जाता केन्सर.”
आतां हो केन्सर कोण रे…?”
“केन्सर म्हणल्यार कुल्ली, धा हाताची कुल्ली! तिच्या प्रत्येक हाताक एक तोंड आसता. ती मनशाक भितल्ल्यां भितर काबार करता.”
” कुल्ली आमी उकडून खाता न्हय रे..?”
” कुल्ली आमी उकडून खाता आज्या, पूण तो धा हातांचो केन्सर नांवाचो राखेस आमकां जितोच खाता.”
” हय… इतलें भयानक तंबाकू खावप…?” आज्यान अजापान विचारलें.
” हय आज्या सांमके भयानक, तुका खबर आसा… ‘सिगार, सोरो, पान भलायकेचें दुस्मान. तें आसता मनशाच्या मरणाचें सामाण. सिगार सोरो पिवचो कित्याक? पान तंबाकू खावचें कित्याक? सुखी जिवनांत मरणाक आमी आपोवणें दिवचें कित्याक?’ ” नातवान कवितेंतल्यान आज्याक सिगार, सोरो’ पान, तबांकू ह्या सारकील्या जीव घेण्या वस्तू खावपाचें वायट परिणाम समजावन सांगलें. तें आयकून आजो अदीक भियेलो, आनीक आपूण केन्नाच तंबाकू खावचोना असो नातवाक सोपूत दिलो आनी आपल्या पुडव्याच्या पोताक बांदिल्ली तंबाकूची पुडी काडून तेजासच्या हातान दिली आनी म्हणलें.
” ही घे तंबाकूची पुडी, हिची आतां म्हाका कांयच गरज ना. पूण कितेय सांग पुता, तुवें कविता मात खूब बरीं म्हणली हां…!”
” हय आज्या, कवितेंतल्यान तांकां समजावक बरें जाता.”
” कोणाक समजायता तूं कवितेंतल्या?”
” ह्या…ह्या तवनास भुरगयांक, जे तंबाकू खावन मेळत थंय थुकतात आनी स्वताच्याच दाताची पळय तांणी कशी वाट लावन उडयल्या ती. हे ताच्या लक्षांत कशें येना काय म्हणटां हांव.”
” कितें लक्षांत येना म्हणटा तूं…?
” तें तंबाकू आनी गुटका खावन ताचें दात अर्दे जाला नाच. अर्दे उरला तेवूय आसून नाशिल्लें भशेन. इतलें मजबूत दात जर तंबाकू आनी गुटखा खावन काबार जाता जाल्यार पोटांतल्यो आतळ्यो कश्यो साबूत उरतल्यो?”
” हय रे बाबा, सारकें सांगलें तुवें. विचार करपा सारके आसा हां हें… पूण हें सगलें तुका कोणे सांगलें रे पुता?”
” कोणाक कोण सांगूंक नाका, पळयल्यारच कळटा सगलें. आपले भलायकेची काळजी अपणेंच घेवप, शिकून ब्रुत कित्याक जावप?” अशे तरेन नातवान आज्याक जायतें कितें शिकयलें.
” म्हाका एक सांग रे पुता. जें कोण तंबाकू खाता, सोरो पियेता, सिगार ओडटा तांचें कशें कितें…?”
” तांचें कांयच खरें ना आज्या, जें तंबाकू खाता, सोरो पियेता, सिगार ओडटा हाचो अर्थ ते मरणाक आपोवणें दिता. तांकां हें खबरूच ना आज्या सिगार सोरो पिवन, पान तंबाकू खावन मनीस मरणाक कितलें लागी पावतात ते. जाणा आज्या तूं, असलीं वेसनां करपी मनीस केन्ना जाण्टे जायना.”
“जाण्टे जायना? तशें तर ती बरी गजाल न्हय…?”
” सिगार सोरो पिवन, पान तंबाकू खावन ते भुरगेपणारूच मरतात न्हय…!!” नातवाच्या तोंडांतल्या ती बॉम्ब फुटिल्ल्या वरी उतरां आयकून आज्याचे तोंड आं करून उकतेंच उरलें. वातावरण भिरांकूळ जालें. आजोय बी खूब भियेलो आनी ताणें आपल्या कानाक हात लावन म्हणले. पुरो पुता पुरो हांवें खाल्ला तो तंबाकू! आयज शेवटचें सांगतां, सोडलो हांवें तंबाकू! आनी तुमी कोण जर खाता तर आयज पासून न्हय, आतां पासून खावचो सोडात तो तंबाकू.”
अविनाश कुंकळकार
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
