अर्थसंकल्पांत आत्मनिर्भर अस्तुरी, शिक्षण म्हत्वाचें

self-sufficient business woman works for several people at a time

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

‘अजीब है गोवा के लोग’ हें आदले प्रधानमंत्री पंडीत जवाहरलाल नेहरू हांणी म्हणिल्लें तें वगीच न्हय. गोंय सदांच वेगळे वाटेन वता, वतलें अशें सपन तांणी पळयल्लें व्हय?

अात्मनिर्भर अस्तुरी – आत्मनिर्भर गोंय, उंचेल्या शिक्षणांत कुशळटाय विकासाचो आसपाव, पोरण्यां गोंयां कोयर वेवस्थापन प्रकल्प, मडगांव, मुरगांव शारांची नवनिर्मणी, कामकाजांतल्यो साधनसुविधा पुराय करपाचो संकल्प २०२५ -२०२६ अर्थसंकल्पांत जावंचो.
केंद्र सरकाराचो अर्थसंकल्प मांडलो तरी इन्कम टॅक्स आनी हेर करांच्या जाळाचें खरें चित्र अर्थसंकल्पाक मान्यताय घेतना दिसतलें. केंद्र सरकाराच्या वावराक नेट दिल्लींतल्यान मेळटलो. संसदेचें अर्थसंकल्प अधिवेशन सोंपतना दिल्लीचो राज्य पावंडो, चलो २०२६ केरळ, अस्तंत बंगाला खातीर घोशणा जातल्यो. दर वर्सा खंयच्या ना खंयच्या दोन तीन राज्यांच्यो विधानसभा वेंचणुको जातात, पयसो आनी मनीसबळ शक्तीचें बळगें वेंचणुकांनी दिलें तरी उंचेल्या तांकीचें मनीसबळ वेंचणुकां खातीर वेंचणूक आयोगापासत जावपाची गरज आसा. राज्य विधानसभा वेंचणुके वांगडा, पंचायत, महापालिका वेंचणुको घेवपाची मोख एक राश्ट्र, एक वेंचणूक कायद्यान मेळ्ळ्यार, पक्षांतरांचेर बंधनां आयल्यार लोकशाय बळिश्ट जावं येता. लोकसभा वेंचणूक एकाच वांगडा सगल्या राज्यांनी जाली, मतदार खंय खंय वतात तें जांकां अचूक कळ्ळें ते जैतवंत जाले, विखुरिल्ले सोंपले. दोन राजकी पक्षांचीं तत्वां एकसारकीं आसल्यार एकठांय येवन जैत मेळोवप सोंपें जाता हें महाराष्ट्र विधानसभा वेंचणुकेन दाखोवन दिलां. विखुरिल्ले विरोधी पक्ष दिल्ली एकठांय आयले, सत्तेंतले पक्ष विखुरिल्ल्यान केंद्र सरकाराक दिल्ली मेळपाचो मार्ग मेकळो जालो.
वेंचणुकेंचो फुडार स्त्रीशक्तीचो, आत्मनिर्भर अस्तुरी वेंचणुकेंत देंवपाक भिवपाची ना. अस्तुरेच्या आत्मनिर्भरतेची तांक वाडोवपा पासत येरादारी, अस्तुरी आनी भुरगीं कल्याण, भलायकी, शिक्षण, उद्येग, पोलीस खात्यांक स्वयंपूर्णा स्त्रीशक्ती येवजण मार्गदर्शक थारची. गोंय सरकाराच्या अर्थसंकल्पाची ती मोख आसची, फुडल्या दोन वर्सां खातीर. लेडीज ओन्ली, लाडली लक्ष्मी, गृह आधार, दयानंद समाजिक सुरक्षा येवजणी जाल्यो. ह्या येवजणींचो नियाळ जाला, उणेपणां पयस जातलीं, एकादरी बंदय जायत आनी नवी येत. नवनिर्मणेची वाटय सगल्या येवजणींक दिसल्यार, बदल जाल्यार २०२७ त १२ आत्मनिर्भर अस्तुरी पाविल्ली दिसतली. ‘अजीब है गोवा के लोग’ हें आदले प्रधानमंत्री पंडीत जवाहरलाल नेहरू हांणी म्हणिल्लें तें वगीच न्हय. गोंय सदांच वेगळे वाटेन वता, वतलें अशें सपन तांणी पळयल्लें व्हय? मांडवी न्हंयेचे देगेर चलतना पणजेंतल्यान? ती नेहरुजींची आदली पणजी आयज ना, स्मार्ट सिटीन पणजेचें रुपडें बदललां, बदलता, मुळाव्या साधनसुविधांची बांदावळ जाल्या पणजेच्या नवनिर्मणेंतल्यान. येरादारीची कोयंडी सोडोवपाचे येत्न सुरु जाल्यात, पूण खात्याची कितें अवस्था आसा? जें येरादारीचें तेंच उत्तर गोंय जिल्लोधिकारी कचेरेचें, कुडके कुडके जाल्ल्या समाजकल्याण खात्याचें, फार्मासी म्हाविद्यालयाचें.
पुलिसांत अस्तुरी व्हडा प्रमाणांत आयली. येरादारी खात्यांत, पुलीस येरादारी विभागांत तीं येवंची, कोयंडी फाल्यांच सुट्टली अशें ना. जिल्लो विकेंद्रीकरण, उत्तर गोंय जिल्लो खात्याक नवी कचेरी, फार्मासी म्हाविद्यालयाक नवे इमारती आदीं आशिल्ले बिल्डिंगेत नवनिर्मणेचें वारें येवचें. नव्या कला अकादमीची बुन्याद डॉ. नंदकुमार कामत हांणी दाखयल्ले सुवातींत घालपा पासत अर्थसंकल्पांत तजवीज जावची. मडगांव, पणजे स्त्रीशक्तीचे अन्नपूर्णा मॉल गोंयच्या सरबरायेच्या दायजांतले, सुवातींतले, नव्या बदलांचे आसचे हे खातीर चड अर्थिक तजवीज जातली. लाडली लक्ष्मी शशिकला काकोडकार हांच्या नांवान फकत उंचेल्या शिक्षणा पासत दवरपाचो विचार जावंचो. उद्येग खात्यांत स्वयंपूर्णा अस्तुरेक वस्ती, परंपरेचो पावंडो वाडोवपापासत नवी येवजण मेळपाक जाय. म्हारगाय वाडिल्ली तेन्ना गृह आधार आयली ती गरजवंतांक मेळची, जाल्ल्यो चुको सुदारच्यो, अर्थिक आधार वाडयल्यार लाव मेळटलो.
शिक्षण बदलतना, अभ्यास करतना, अस्तुरी मुखार आसची फुडारांतली, झांशीची राणी, राणी पद्मिनी तातूंतल्यान मेळटली. लेडीज ओन्ली इ बशींतय आयल्या, तकटे देवनागरींत आसचे. फकत लेडीज ओन्ली इ बशी मुखेल शारांतल्यान म्हाविद्यालयां, नोकरेच्या वेळार आसच्यो, वाडोवच्यो. कदंब, लेडीज ओन्ली बशींनी अस्तुरेक आत्मनिर्भर जावपाक बळ मेळ्ळां, उद्यमी स्त्रीशक्त घडटा, ते स्त्रीशक्तीक घटमूट करपापासत प्रशिक्षण, आरोग्य सुविधांचे विकेंद्रीकरण जावचें. व्हडा बाजारापरस व्हडा शारांतल्यान मॉल संस्कृती वाडटा, गांवांनीय ती संस्कृताय पावल्या गरज आसा सहकार, उद्येगीक मळब तिचे पासत सहयोगांतल्यान मेकळें जावपाची.
जंडर बजेटींग अर्थसंकल्पात हाडपाक आरंभ केल्ली स्त्रीशक्त आपले सुनेक आनी सून उद्यमी स्त्रीशक्तीक नवे वाटेर व्हरता. ती यशदामीनी केन्नाच जाल्ली, यशदामिनीचें नवें रुप नीतीलक्ष्मी, नीतलक्ष्मण रुपांत येवचें, अर्थिक बळगें वाडोवन. राज्य महिला आयोगाचें दक्षीण गोंय कार्यालय सुरु करपाचो होच वगत. सगल्या पुलीस स्टेशनांनी स्वतंत्र अस्तुरी पुलीस विभाग आसचो, कावन्सलिंग, निर्भया केंद्रां सशक्तीकरण वाडयतलीं. सशक्त स्त्रीशक्ती म्हळ्ळ्यार घराबो, गांव, शार, राज्याची उदरगत. स्वयंपूर्णेचो फुडलो पावंडो समाजीक समरसता, सवस्तकाय हाडपी आसचो, फ्रेश फुड्‌स संस्कृताय येता स्वयंपूर्ण स्त्रीशक्तीक ताची जाणवीकाय करुन दिवची, प्रशिक्षण दिवचें.
गोंयची स्त्रीशक्त उंचेल्या शिक्षणांत बरीच फुडें गेल्या, कोनशार निरक्षरता मेळटा तेन्ना तातूंतले अचूक सोदून शाळा दारांत व्हरप, शेजार शाळा प्रकल्प सुरू करप, पालक शिक्षण मंडळांक शाळेच्या संकश्टांनी वांटेकार जावंक लावप म्हत्वाचें. आपल्यो चुको आपणेंच सोदून काडप, नकारात्मकता कुशीक दवरून.
कोयर वेवस्थापन पोरणें गोंय प्रकल्पांतल्यान तिसवाडेंतल्या हेर मतदारसंघांनी पावोवपाची धिटाय दाखोवची. नो प्लास्टिक बॅग्ज १०० टक्के घरां, उत्सवांनी, उद्येगांनी हाडपा पासत येत्न जावचे. कित्याक जाय चड तिगपी प्लास्टिक पिशव्यो? सैम संतुळां तातूंतल्यान इबाडतात. खण उद्येगांतले डंप्स अजून सोंपूंक नात, तिख्यांतल्यान भांगर, वज्रांचे खणी मेरेन पावपाक गोंय कित्याक फाटीं उरचें? वेंचीक खणी तंत्रगिन्यानांतल्यान उत्खननात पावपा पासत वातावरण निर्मणी जावची. वेगळो खण कॉरिडॉर जाता तो गोंयांक उपेगी.
शिक्षणाच्या मळार प्रोफेशनल म्हाविद्यालयांचो नियाळ घेवन आय आय टी आनी गोवा इंजिनियरिंग म्हाविद्यालय जोडपाचो विचार जायत? आय आय टी खातीर गोवा इंजिनियरिंग म्हाविद्यालयाचे सुवातींत उबारिल्ल्या बिल्डिंगो, हॉस्टेल्स, साधनसुविधांक केंद्रीय निधी मेळपाक शकता. आय आय टी गोंयांत जाल्या फकत वेगळो कॅम्पस जावंक ना. गरज आसा या कॅम्पसाची? कौशल्य विकास, मीडीया विद्यापीठां गोंयांपासत युवा शक्ती केंद्रां थारतलीं. तो कुशळ मनीसबळ निर्मणेचो नवो मार्ग. गोंय संगीत म्हाविद्यालय, थिएटर प्रशिक्षण केंद्र घटमूट जावपाचे वाटेर आसात. तांकां जोड संस्कृतायेची मेळची. लॉजीस्टीक्स, आय टी, इ टी प्रकल्प येतना विरोधय निवळता. हुस्को आसलो तरी हॅपीनेस इंडेक्स वाडटा सकारात्मकतेंतल्यान.

सुहासिनी प्रभुगांवकार
9881099260