अधःपतनाचें खात्रीचें सूत्र

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

चिंतन – 52

तुकाराम महाराजांनी सामक्या सोंप्या उतरांनी सांगलां- 

परद्रव्य परनारीचा अभिलास।

तेथूनि ऱ्हास सर्वभाग्य।।

म्हणल्यार दुसऱ्याच्या गिरेस्तकायेचेर दोळे दवरप, दुसऱ्याचे बायलेचेर दोळे दवरप- हांगाच्यान मनशाचो घसरगुंडेचो खेळ सुरू जाता.

मनशाक बरें नोकरी, बरें घर, मान, सन्मान मेळ्ळा हें आमकां आमच्या दिसपट्ट्या जिवितांत दिसता, पूण तो लोभाक बळी पडटा. समजा, एका ऑफिसांतल्या कॅशियराक दर दिसा पयशांच्या गड्डेचेर हात भोंवडावपाचो मोह जाता. ताणें बोल्सांत दोन नोटी घाल्यो, कोणाक खबर ना. “एकदांच. कांयच जावचें ना.” ताका दिसलें. पूण कांय दिसांनी तीच संवय वाडटा. आनी मागीर एक दीस तो सांपडलो जाल्यार? सगळो मान आनी सन्मान, कुटुंबाची प्रतिश्ठा, नोकरी – सोंपतेंच सोंपलें.

म्हजे वळखीचो एक शेतकार आशिल्लो. ताच्या घराण्याची जमनी आशिल्ल्यो, घरांत सुखसोयी आशिल्ल्यो. पूण ताका सदांच दिसतालें – ‘म्हज्या शेजाऱ्याचें शेत चड, म्हजे कडेन उणें.” ल्हवू ल्हवू ताणें आपल्या शेजाऱ्याची जमीन बेकायदेशीर रितीन घेवंक सुरवात केली. कोर्ट, केशींनी पयशे सोंपले, इश्टागत सोंपली आनी ताच्याच कुटुंबांतय मतभेद निर्माण जाले. निमाणें जमनी आनी मनाची शांतीय गेली.

महाभारतांतल्या दुर्योधनाची याद करात. आपलें राज्य आनी संपत्ती आसून लेगीत ताची नदर फकत पांडवांच्या राज्याचेर आशिल्ली. दुसऱ्याचें हक्काचें सुख काडून घेवपाची ताची हावरटपणां इतलीं वाडलीं की निमाणें पुराय कुळाचो नाश जालो.

आमच्या ल्हान जिवितांतय ही शिकवण खूब खरी थारता. समजा एका इश्टा कडेन म्हारग मोबायल फोन आसा. आमीय तसलो विकत घेतात, पूण ताका फाटी उडोवपाक आमी रीण घेवन ताचे परस चड म्हारग मोबायल घेतलो. कांय दीस सुख, मागीर ईएमआयचें वजें. म्हणल्यार आमी परद्रव्याच्या मोहान स्वताच्या पांयार फातर मारून घेतलो.

तुकाराम महाराज म्हणटात – जशें फातराक धडक दिल्यार तकली फुट्टा, तशें, परकी पयशांच्या आनी परकी बायलेच्या मोहांत आडकल्यार तुमचें अध:पतन निश्चीत. हें पतन रोखडेंच घडूंक शकता, केन्ना म्हयन्यां उपरांत, केन्ना वर्सां उपरांत. पूण तें जातलें हें नक्की.

खरें सुख कित्यांत आसा? तुमच्या कश्टान मेळयिल्ल्या पयशांनी, तुमच्या नात्यांत, तुमच्या आत्मसम्मानांत. दुसऱ्यांक पळोवन मोहांत आडकूं नाकात.

ताका लागून –

हेरां कडेन कितें आसा ताचो मत्सर करुं नाकात.

तुमी कितें मेळयलां आनी कितें कश्ट केल्यात ताचेर समाधान मानचें. आनी सदांच याद दवरात – तुमचें भाग्य तिगोवन दवरपाचें आसल्यार केन्नाच लोभ आनी व्यभिचाराच्या मार्गार वचूं नाकात.

– ह भ प देवदत्त दिगंबर परुळेकर