भांगरभूंय | प्रतिनिधी
पुरस्कार फावो जाल्लीं सगळींच पुस्तकां बरीं आसतात अशें ना. आजकाल सॅटिंग सगळे कडेन जाता. खूब कडेन आज….
आयज 30 सप्टेंबर. आंतरराश्ट्रीय अणकार दीस. अणकार म्हणल्यार कितें हें आनी वेगळें सांगपाची गरज ना. एका मनशाक दोन- तीन भाशा येतात हाचो अर्थ तो बरो अणकारपी जावूंक शकता अशें ना. तशें जाल्यार भारतांतले खूब लोक जावपाचे, कारण भारतांत खूब लोकांक दोन वा तीन भाशा येतातूच. कांय भाशा उलोवपी लोकांची संख्या खूब कमी आसता तर कांय भाशा उलोवपी लोकांची चड. खूब लोकांक आपलीं पुस्तकां व्हड लोकसंख्या आशिल्ले भाशेंत अणकारून गेल्लीं जाय आसता. हाचे फांटल्यान एकूच उद्देश आसता – चड लोकां मेरेन आपलें साहित्य पावचें. पूण प्रत्येक खेपे हें शक्य जातलेंच अशें ना. कांय भाशांनी निकृश्ट साहित्य लेगीत पचून वता, कारण बरोवपीय तसलेच आसतात. ‘अंधों में काना राजा’! पूण तेंच साहित्य अणकार जावन व्हडले भाशेंत पावता तेन्ना थंय ह्या लेखकांची लज वता. कारण थंय एका परस एक व्हडले साहित्यकार आसतात. ते भाशेंत श्रेश्ठ साहित्य पयलींच आसता. तांचे मुखार हांचें साहित्य फांटी पडटा.
कोणूय आपले काणी, कवितेचो अणकार कर म्हणटा तेन्ना अणकारपी पयलीं ताची गुणवत्ता पळयता. कांय अणकारपी फकत पुरस्कार फावो जाल्ले पुस्तकांचेच अणकार करतात. पूण पुरस्कार फावो जाल्लीं सगळींच पुस्तकां बरीं आसतात अशें ना. आजकाल सॅटिंग सगळे कडेन जाता. खूब कडेन आज काल प्रसादाचे दोणे कशे पुरस्कार वांट्टात. ‘आज म्हाका, फाल्यां तुका’ हें फकत मसंडेंत लागू जायना, पुरस्कारांकूय लागू जाता. हे वर्सा हांव तुका पुरस्कार दितां, फुडले वर्सा तूं म्हाका दी अशें खूब भाशांनी चल्लां. कांय कडेन एके संस्थेचो वांगडी आशिल्लो मनीस स्वताकूच पुरस्कार दिता. लोक ताका परबीं भेटयतात तेन्ना आनिकूय हांसपाक येता. कसल्याय पुस्तकाक खंयचोय पुरस्कार! हाका पुरस्कार मेळ्ळा वा फावो जालो म्हणिनात, दिला वा घेतला अशें म्हणटात. केन्ना केन्नाय तर कांय कार्यक्रमांत तेच आयोजक, वांटो घेवपी तांचेच मनीस आनी तांकांच पुरस्कार. कोणाचेय यादीन पुरस्कार दिल्लो आसल्यार त्या मेल्ल्या लेखकाचो आत्मो तडफडटा आसतलो. कांय लोक फालतू साहित्यकाराक घेवन नाच करतात, पूण तेंच एका मनशान कितलेंय बरें बरयल्यार ताची कशीच तोखणाय करचे नात. सोशल मिडियाचेर लेगीत हें सदांच पळोवपाक मेळटा.
कांय अणकारपी एकाच लेखकाच्या पुस्तकांचो अणकार करतात, तर कांय वेगवेगळ्या लेखकांच्या पुस्तकांचो. कांय अणकारपी व्हडल्याच लेखकांचे हात घट धरतात. हेर कांय लेखक तांचीं पुस्तकां अणकारात म्हणून भिकेक लागतात, पूण तांचीं पुस्तकां ते करिनात. कारण हातूंत अणकारपी आपलो फायदो पळयता. खंयच्याय लेखकांचीं केल्यार तांकां कोण विचारचो ना. फामाद लेखकांचीं पुस्तकां अणकारीत केल्यार आपलेंय नांव जातलें हें तांकां खबर आसता.
एक भाशेंत खपून गेल्लें पुस्तक अणकार जावन दुसरे भाशेंत पचतलेंच अशें आसना. कारण विश्व स्तरा वयले भाशांचो आवाठ आनिकूय व्हड आसता. थंयचे वाचक म्हणटात, असले विशयाचेर आमचे साहित्यांत पन्नास वर्सां पयलीं बरोवन जालें. हे भाशेंत आतांच बरोवपाक लागल्यात. मूळ साहित्यांत जर तांक ना, जाल्यार ताचो हिंदींत वा इंग्लीशेंत अणकार करून कांयच फायदो जावपाचो ना. व्हडले पुरस्कारांचीं सपनां पळयत हे सगळे यत्न चालू आसतात. ते टॉलस्टॉय वा शेक्सपियर जावपाक पळयतात. कांय समिक्षक तांची तुळा तांचे बरोबर करून तांचीय गुणवत्ता सकयल हाडटात. आतां पुरस्कार मेळ्ळे म्हणून मुखार व्हडले पुरस्कार मेळटलेच अशें ना. व्हडले पुरस्कारांचे कमिटींत इतलेय बोंडेर नासतात. तरी आज काल पयशे दिवन लोक कितेंय करतात. म्हणून पुस्तकांची समिक्षा वाचप गरजेची.
कांय प्रकाशक म्हणटात आमी वेगळी कमिटी काडल्या. ते हयकार दितात तींच पुस्तकां आमी छापतात. पूण तांणी छापिल्लीं पुस्तकां पळयल्यार तांणी कांयच वाचूंक ना काय, असो प्रस्न पडटा. खूबदां पयशे दिल्यार प्रकाशक कितेंय छापतात. कांय प्रकाशक वचत थंय आपलो स्टॉल लावन वा ऑनलायन आपलीं पुस्तकां खपोवपाक पळयतात. तांचीं पुस्तकां गुदांवांत धुल्ल खायत पडिल्लीं आसतात, डिस्कावंट दिल्यार वा फुकट लेगीत तीं कोण व्हरपाक तयार आसना. एका पुस्तकांत तर वयर एका भाशेंत पान 12 बरयलां तर सकयल इंग्लीश अणकारांत पान 89 पळोवपाक सांगलां. हाका उत्कृश्ट अणकार म्हणप काय उत्कृश्ट प्रकाशक म्हणप? असल्या प्रकाशकां कडेन पुस्तक छापून स्वताची लज काडचे परस स्वता छापिल्लें सदांच बरें.
एका वर्सा एका भाशेंत खंयचेंच पुस्तक बरें ना म्हणून सगळीं पुस्तकां भायर काडिल्लीं आनी कोणाकूच पुरस्कार दिवप ना अशें थारायल्लें. पूण मागीर पुरस्कार दिवपी संस्थेन म्हणलें, हे वर्सा दिलो ना जाल्यार आमी फुडले वर्साच्यान तुमचे भाशेक पुरस्कार दिवपाचोच बंद करतले. तेन्ना भायर काडिल्ले पुस्तकांतलें एक मातशें बरें आशिल्लें पुस्तक भितर घेतलें आनी ताका पुरस्कार दिलो. पुरस्कार मेळटकच तो लेखक स्वताक व्हडलो समजपाक लागलो. ताका पुरस्कार कसो मेळ्ळा ताची फांटली काणी खबर ना. कांय बोलयेंत वा भाशेंत बरोवपी खूब कमी आसात. तेन्ना थंय सगळ्यांक पुरस्कार मेळटलेच, तातूंत अजाप जावपा सारकें कांय ना. कारण कांय पुरस्कार एकदां दिल्ल्या लेखकाक परत दिवपाक मेळनात. म्हणून उरिल्ल्या सुरिल्ल्या सगल्या लेखकांक पुरस्कार मेळटलेच. पॅन लायता ते प्रत्येकाक पुरस्कार मेळटलोच, अशीय स्थिती कांय भाशांनी आसा. ‘टॉम, डीक अँड हॅरी’ सगळेच पुरस्कृत लेखक म्हणून मिरयतले. कारण दिले ना जाल्यार ते भाशेंत साहित्यूच ना अशें जातलें.
मूळ साहित्यांत तांक आसपा खातीर ताचो आवाठ व्हडलो आसपाक जाय. कांय साहित्यकार एकाच मुद्द्याचेर बरयतात. तांकां ताचे भायलें कांयच खबर आसना. ‘कुएँ का मेंढक’ अशी तांची स्थिती आसता. तांकां आपले वाठारांतली गजाल सोडल्यार भायलें कांयच खबर आसना. तांचे कडेन उलयतना ही गजाल लक्षांत येता. कांय समिक्षक असल्यांक तो लेखक ते वाठाराचो वा साहित्याचो ‘स्पेशलिस्ट’ अशीय पदवी दितात. तशें खंयचे विशयाचेर बरोवप ती प्रत्येकाची आपली इत्सा. पूण बरयता तें इतलेंय निकृश्ट आसचें न्हय जाचो अणकार केल्यार हांसपाक येतलें वा तो दुसरे भाशेंत चलचो ना. म्हणून खंयचेय लेखकाचो आवाठ व्हड आसप गरजेचें. लेखकाक तरेकवार विशय हाताळपाक येवपाकूच जाय.
खूबदां लोक तुमकां विचारतात आसतले, तुजे लागींच्या इश्टांक सोडून सगळ्यांक तुजो अमुक लेख वा पोस्ट आवडलो. खूबदां तुमचे इश्ट तुमचें बरें मागपी नासतात पूण वाटे वयले लोक तुमचे खातीर बरें मागतात. तशें सगळेच साहित्यांत रुची दवरतलेच अशेंय ना. पूण एक कोणूय मनीस असो लागीं दवरचोच, जो तुमचो लेख, काणी वाचून कितें सारकें आसा, कितें चुकलां वा जोडपाक जाय हें सांगतलो.
आतां पयलीं सारके विद्वानांचो काळ गेलो. आतां कांय लोक फकत ‘आमचे कडेन अमुक विद्वान जावन गेले’ हेंच सांगत आसतात. ‘आतां कोण आसा दाखय’ म्हणल्यार तांचीं तोंडां बंद जातात. जे विद्वान जावन गेले, तांचे बद्दल आदर आसचोच, पूण तांचे फांटल्यान कोण ना कोण तयार जावपाक जाय काय नाका? विद्वत्ता मिरोवपाक न्हय, तर ती वेव्हारांत दिसूंक जाय. सगल्यांक आंतरराश्ट्रीय अणकार दिसाचीं परबीं.
– आदित्य सिनाय भांगी
96735 85953
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
